Bij een geslaagd beroep op een rechtvaardigingsgrond komt de strafbaarheid te vervallen. Kortom, er is wel sprake van een strafbaar feit maar u bent geen strafbare dader. U kunt hierbij denken aan overmacht in noodtoestand, noodweer, uitvoering van een wettelijk voorschrift of uitvoering van een bevoegd gegeven ambtelijk bevel (niet limitatief). Bij een geslaagd beroep op een rechtvaardigingsgrond volgt er vaak een ontslag van rechtsvervolging (OVAR).
Er zijn verschillende soorten schade die, afhankelijk van de situatie, voor vergoeding in aanmerking kunnen komen, waaronder bijvoorbeeld een schadevergoeding voor de dagen die u onterecht hebt vastgezeten, vermogensschade waaronder bijvoorbeeld gederfd inkomen en bonussen e.d., reiskostenvergoeding, parkeerkosten en ook de vergoeding van de kosten van rechtsbijstand (tenzij er sprake was van gefinancierde rechtsbijstand). Een belangrijke voorwaarde voor het toekennen van de vergoeding is de onderbouwing van de schade.
Na een ontslag van rechtsvervolging heeft u drie maanden de tijd om een verzoekschrift tot schadevergoeding in te dienen. Het is daarbij wel van belang dat er geen hoger beroep mogelijkheid meer openstaat. Kortom, u kunt pas een verzoek tot schadevergoeding bij de rechtbank of het gerechtshof indienen als de uitspraak onherroepelijk is.